The ear of Theodoor Van Loon

In het kunstlandschap van de Zuidelijke Nederlanden bekleedt Theodoor van Loon (1581/82-1649) een unieke plaats, maar bij het grote publiek is zijn naam vrijwel onbekend. Nochtans waren zeventiende-eeuwse auteurs niet spaarzaam met  hun lof voor deze schilder: ‘Apelles van de Nederlanden’ (Erycius  Puteanus 1612); ‘schilder van uitstekende werken’ (abt Geldolf van Rijckel 1631); ‘in zijn tijd een opmerkelijk schilder’ (Sanderus 1659); ‘[schilder met] hoogh geachte eervarenheyt’ (Cornelis de Bie 1662).

Zoals twintigste-eeuwse kunstenaars naar New York trokken en er een heel eigen kunstscène ontdekten, zo was Van Loon ten diepste getekend door de Italiaanse schilderkunst en door zijn contacten met kringen van geleerden in Rome, de toenmalige hoofdstad van de kunst, waar hij meerdere malen verbleef. De Eeuwige Stad was echter ook de zetel van de pauselijke macht en Van Loon was vooral geïnteresseerd in de avant-garde van de posttridentijnse kunst. Inderdaad, zijn oeuvre mag dan nu veel minder bekend zijn dan dat van zijn rivaal Peter Paul Rubens, na zijn terugkeer in de Zuidelijke Nederlanden speelde Van Loon een nauwelijks te overschatten rol in het formuleren en verspreiden van een moderne picturale esthetiek die gestalte kon geven aan de spirituele vernieuwing die de katholieke kerk op het oog had.

Het muzikale programma belicht de muzikale omgeving van Van Loon zowel in Rome als aan het Brusselse hof van Albrecht en Isabella. Voor het eerst worden de kapelmeesters in Brussel ten tijde van Van Loon naast elkaar gezet :  Géry Van Ghersem, Peter Philips, Nicolaus a Kempis, Giuseppe Zamponi en Pedro Rimonte.
Het verblijf van Van Loon in Rome wordt geïllustreerd met zowel werken van de toenmalige “conservatieve” stijl (Francesco Soriano, leerling van Palestrina) als van de nieuwe, ophefmakende lichting (Mazzocchi).
Bijzonder is dat Giuseppe Zamponi stadsgenoot was van Van Loon zowel in Rome als in Brussel !   

Het  programma dat Paul Van Nevel voor deze CD op vraag van BOZAR samenstelde, is de ideale luistergids bij het ontdekken van het oeuvre van Theodoor van Loon.
“…The intelligence with which (this recording) has been put together and performed, designed to soundtrack the exhibition of van Loon in Brussels, but far too good to leave just to the art enthusiasts.”
Andrew McGregor, Record Review BBC Radio 3

Deze productie kwam tot stand met de steun van de Vlaamse overheid.